Olav Vesaas: Løynde land. Ei bok om Tarjei Vesaas (1995)

Eg var på Midtbø i sommar, og vel heime att fekk eg lyst til å lesa denne om att. Olav Vesaas, son til Tarjei og Halldis, var omvisar på Midtbø, og det er òg han som har skrive denne biografien. Det gjev han sjølvsagt tilgang til det som måtte vera av kjelder, og gjer at han kan fortelja om scener og hendingar frå dagleglivet. Me kjem tett innpå den biograferte, men veit sjølvsagt ikkje om det som sonen kan ha halde tilbake. Eller, me veit litt - i biografien om mora, som kom eit romsleg tiår seinare, skriv han om ting i forholdet mellom foreldra som han ikkje ville skriva om medan ho var i live.

Med det eine atterhaldet: Dette er ei god bok. Boka er skriven i kjærleik til faren, men òg i djup respekt for det verket han skapte. Han sparar dei mest personlege minna til epilogen, der han skriv om tilhøvet mellom far og son. I resten av boka er det (stort sett) andre som kjem med sine vurderingar av skriftene til faren - han siterer frå bokmeldingar, frå konsulentfråsegner, og frå personleg korrespondanse.

Boka er lagt opp strengt kronologisk. Me møter ein forsiktig og sjenert gut og ung mann, som trivst best åleine, gjerne ute i naturen. Skrivinga vert ein utveg og ein livsveg, og gradvis vert han den store i norsk litteratur i tiåra etter andre verdskrigen. Sekstiåra, det siste tiåret han levde, vart ei einaste lang triumfferd, der han gav ut nokre av dei finaste bøkene sine, og der han vart heidra med prisar og utmerkingar, mellom anna to festskrift.

Guffen tilrår.

Meir Vesaas på kulturguffebloggen
Tarjei Vesaas: Menneskebonn (1923)
Tarjei Vesaas: Sendemann Huskuld (1924)
Tarjei Vesaas: Guds bustader - (1925)
Tarjei Vesaas: Grindegard (1925)
Tarjei Vesaas: Grinde-kveld (1926)
Tarjei Vesaas: Dei svarte hestane (1928)
Tarjei Vesaas: Klokka i haugen (1929)
Tarjei Vesaas: Fars reise (1930)
Tarjei Vesaas: Sigrid Stallbrokk (1931)
Tarjei Vesaas: Dei ukjende mennene (1932)
Tarjei Vesaas: Sandeltreet (1933)
Tarjei Vesaas: Ultimatum (1934)
Tarjei Vesaas: Det store spelet (1934)
Tarjei Vesaas: Kvinnor ropar heim (1935)
Tarjei Vesaas: Leiret og hjulet (1936)
Tarjei Vesaas: Hjarta høyrer sine heimlandstonar (1938)
Tarjei Vesaas: Kimen (1940)
Tarjei Vesaas: Huset i mørkret (1945)
Tarjei Vesaas: Bleikeplassen (1946)
Ragnvald Skrede: Tarjei Vesaas (1947)
Tarjei Vesaas: Morgonvinden (1947)
Tarjei Vesaas: Tårnet (1948)
Tarjei Vesaas: Signalet (1950)
Halldis Moren Vesaas: Sven Moren og heimen hans (1951)
Tarjei Vesaas: Vindane (1952)
Tarjei Vesaas: 21 år (1953)
Tarjei Vesaas: Avskil med treet (1953)
Tarjei Vesaas: Vårnatt (1954)
Tarjei Vesaas: Fuglane (1957)
Tarjei Vesaas: Ein vakker dag (1959)
Tarjei Vesaas: Brannen (1961)
Halldis Moren Vesaas: Sett og levd (1967)
Fuglane (film, 1968)
Kenneth Chapman: Hovedlinjer i Tarjei Vesaas' diktning (1969)
Halldis Moren Vesaas: I Midtbøs bakkar (1974)
Halldis Moren Vesaas: Båten om dagen (1976)
Olav Vesaas: Tarjei Vesaas om seg sjølv (1985)
Is-slottet (film, 1987)
Olav Vesaas: Rolf Jacobsen - en stifinner i hverdagen (1994)
Ole Karlsen (red.): Klarøygd, med rolege drag (1996)
Over open avgrunn (film, 1997)
Olav Vesaas (red): Tarjei i tale (1997)
Olav Vesaas: A.O. Vinje. Ein tankens hærmann (2001)
Olav Vesaas: Å vera i livet. Ei bok om Halldis Moren Vesaas (2007)
Kimen (Det Norske Teatret, Oslo, 20.1.2018)
Fuglane (Riksteateret, Sogndal kulturhus, 21.3.2019)
Arne Vinje: Store spel. Soga om Vesås i verda (2020)
Fuglane (Det Norske Teatret, Oslo, 26.2.2022)